اثربخشی روان درمانگری پویشی فشرده کوتاه مدت بر کاهش افسردگی دانش آموزان پسر سال چهارم دبیرستان های شهر تبریز

پژوهش حاضر، تلاشی در جهت بررسی اثربخشی روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت بر افسردگی بود. در این پژوهش، منظور از روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت، روش درمانگری نوینی است که توسط دوانلو ابداع شده است. به این ترتیب، از طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و گواه استفاده شد. بدین منظور، 24 نفر از دانش آموزان پسر سال چهارم دبیرستان های شهر تبریز که در سال تحصیلی 90- 1389 مشغول به تحصیل بودنند با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای (طبقه ای) انتخاب و به وسیله آزمون افسردگی بک مورد آزمون قرار گرفتند. به طوری که پس از انتخاب یک ناحیه به قید قرعه از بین پنج ناحیه آموزش و پرورش تبریز و سپس انتخاب پنج مدرسه از بین مدارس دولتی پسرانه این ناحیه، یک جلسه هماهنگی با مدیران مدارس منتخب در خصوص هدف این پژوهش برگزار و در جلسه ای دیگر، توضیحاتی در خصوص هدف این پژوهش به دانش آموزان و خانواده های آنان ارائه شد. دانش آموزانی که مایل به شرکت در این پژوهش بودند، با استفاده از پرسشنامه افسردگی بک، در هر پنج مدرسه، مورد آزمون قرار گرفتند. پس از نمره گذاری پرسشنامه ها، 24 نفر از افرادی که نمره آزمون افسردگی بک آن ها بین 21 تا 30 (نسبتاً افسرده) بود به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش (12 نفر) و گروه گواه (12 نفر) قرار گرفتند. هر یک از اعضای گروه آزمایش، طی 2 ماه، 8 جلسه (هر هفته یک جلسه) روان درمانی با رویکرد پویشی فشرده کوتاه مدت را به صورت انفرادی در یکی از کلنیک های خصوصی کلان شهر تبریز دریافت نمودند، در حالی که اعضای گروه گواه هیچ نوع درمانی را دریافت نکردند. کل جلسات روان درمانی فردی، 96 جلسه بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا میانگین نمره های پیش آزمون و پس آزمون هر دو گروه (آزمایش و گواه) با استفاده از آزمون t همبسته، به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. سپس تفاضل نمره های پیش آزمون و پس آزمون هر دو گروه (آزمایش و گواه) محاسبه و با استفاده از آزمون t مستقل مورد مقایسه قرار گرفت. فرضیه پژوهشی عبارت بود از این که: روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت در کاهش افسردگی دانش آموزان پسر موثر است. آزمون فرضیه نشان داد که بین گروه گواه و آزمایش بعد از اعمال متغیر مستقل، یعنی روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت، از نظر میزان افسردگی تفاوت معنی داری وجود دارد (0/000p=). با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که، روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت در کاهش افسردگی دانش آموزان پسر موثر است.